Sveti Milorad Vukojčić, zvani Maca koljač tokom Drugog svetskog rata bio je predvodnik četničke crne trojke u Pljevljima, gdje je njegova “sveta” ruka tokom trajanja nemačke uprave zaklala nekoliko desetina žena iz partizanskih porodica. Milorad Vukojičić (1917-1945), zvani pop Maca (deminutiv od “macola”) ili pop Koljač, je bio crnogorski svještenik SPC, vođa četničke crne trojke u drugom svjetskom ratu. Nakon rata je osuđen na smrt i pogubljen. Proglašen je za sveca Srpske pravoslavne crkve 2005. godine.
U drugom svetskom ratu je bio pripadnik četničkih snaga. Prema svjedočenjima, pop Milorad Vukojčić je bio egzekutor četničke crne trojke koji je ubijao partizane špijune u Pljevljima i porodice partizanskih boraca. Noću, između 6. i 7. aprila 1944, u vrijeme nemačkog garnizona u Pljevljima, Vukojčićeva “crna trojka” je krenula u hapšenje žena partizana i simpatizera partizana. Tada su uhapšene Zora Karamatijević, Ljubica Stojkanović, Savka Matović, Milica Janketić i Mileva Žugić, priča sin jedne od žrtava. Zajedno sa ostalim ženama tada je ubijena i majka poznatog glumca Miše Janketića, Milica. Ipak, navodi se da su najveći zločini počinjeni u martu i aprilu 1944. godine kada je ubijeno više osoba. U to vrijeme je u okupiranim Pljevljima bila njemačka uprava.
Potresna ispovijest:
Nakon oslobođenja, presudom vojnog suda u Pljevljima, osuđen je kao neprijatelj naroda na smrt.
Jedan od očevidaca govori: “Sjećam se njegovog dovođenja u grad. Bila je neka radna akcija, a građani su, kad su čuli da su doveli popa Macu, nagrnuli na njega. Jedva ga je obezbjeđenje uspjelo spasiti, hteli su da ga linčuju.” Pop koljač je osuđen na smrt vješanjem.
– Počeo je da plače, tražio je milost. Tada je čitava ta dvorana, koja je bila prepuna, više se tu stajalo nego sedjelo, skoro eksplodirala. Tražili su javna vešala – svjedoči Matović. Kazna mu je ipak preinačena u kaznu streljanja. Presuda je izvršena 1945. godine.
Zemaljska komisija Crne Gore za utvrđivanje zločina okupatora i njihovih pomagača utvrdila je 15. februara 1946. godine na Cetinju da je Milorad Vukojičić, zvani Maca, učestvovao u ubistvu desetoro svojih zemljaka. Dokument o tome, broj 1487, čuva se u Državnom arhivu Crne Gore. Zemaljska komisija je utvrdila da je Vukojičić, sa saučesnicima Vojislavom Kovaljskim i Milisavom Jestrovićem “učestvovao u hapšenju i streljanju mirnih građana grada Pljevalja u 1944. godini”.
U odluci se navodi da je Vukojičić kriv za smrt Dika Stamenića, zemljoradnika, Ljuba Stamenića, automehaničara, Jule Stamenić, domaćice, Ljubice Stojkanović, studenta, Zore Karamatijević, domaćice, Mileve Žugić, domaćice, Savke Matović, domaćice, Miladina Božovića, penzionera, Božane Mišović, domaćice i Živka Kontića, penzionera. Vukojičić se po zlu pominje i u memoarima Draga Bojovića, koji opisuje svoju poslednju posjetu Ljubici, koja čeka dolazak koljača.
Noću, između 6. i 7. aprila 1944, u vrijeme njemačkog garnizona u Pljevljima, Vukojčićeva “crna trojka” je krenula u hapšenje žena partizana i simpatizera partizana.
Srpska pravoslavna crkva ga je proglasila za sveca 2005. godine u manastiru Žitomislić u Hercegovini, uprkos protestima žitelja Pljevalja koji su tvrdili da je ratni zločinac. Uz Vukojičića je istovremeno za sveštenomučenika proglašen i Slobodan Šiljak, koji je takođe po mnogim svedočenjima okrvavio ruke krvlju nevinih.
Glumac Mihajlo Janketić, čija je majka zaklana, taj je čin nazvao “amoralnim” (“To što je učinila Srpska pravoslavna crkva je toliko amoralan čin da neću da učestvujem u čitavoj ovoj stvari čak ni kao protivnik”). Miodrag Stamenić iz Pljevalja protestovao je zbog kanonizacije sveštenika Milorada Vukojičića, za koga tvrdi da mu je u Drugom svetskom ratu ubio članove porodice: deda Dika Stamenića, babu Jule i oca Ljuba, 1944. godine u Pljevljima.
Vjerski analitičar Mirko Đorđević ocjenjuje da je kriterijum za njegovu kanonizaciju bio ideološko-politički. Veliki i sveti patrijarh Pavle je tu odluku aminovao.
Izvor/Espreso/Sandžak Danas/Novosti online
