Bošnjaci iz naselja Vitomirica, u opštini Peć, ostali su šokirani i ogorčeni nakon što je dugogodišnji javni put koji vodi ka bošnjačkom mezarju zaključan i označen kao “privatna svojina”. Na kapiji je postavljen katanac i tabla kojom se zabranjuje dalje korišćenje puta koji već više od 50 godina koriste isključivo Bošnjaci za pristup groblju.
Put je, prema izjavama brojnih mještana, kupljen još davno – tačnije od žene po imenu Milosava Obradović – i to uz pomoć džemata, mještana i tadašnjih vođa Islamske zajednice. O svemu se pričalo javno, prikupljan je novac, a put je korišćen nesmetano više decenija.
- „Dobro se sjećam kada su se skupljale pare za tu zemlju. Dolazio je otac rahmetli Rifata Bajrovića i rahmetli Avdulah Hodžić. Današnji radnici katastra popiju dva piva, uzmu malo eura u džep i završe stvar, a ne može tako!“, piše ogorčeno Jasmin Radončić na društvenim mrežama.
Međutim, uprkos tom kolektivnom sjećanju i višedecenijskoj upotrebi, novi „vlasnik“, Albanac iz Peći, prijavio je mještane zbog navodnog neovlaštenog ulaska na privatni posjed. Policija je, kako svjedoci navode, izašla na teren i stala – ne na stranu pravde i običaja – već uz novog vlasnika, ignorišući historiju korišćenja i bošnjačke tvrdnje o kupovini.
- „Bez obzira da li je privatno ili ne, po svim zakonima ako se koristi preko 50 godina, postaje javni put!“, podsjeća Mirsad Ceman.
Avdul Daci, mještanin, uklonio je katanac s kapije nakon poziva građana, ali je potom prijavljen policiji.
- „Sad je odgovornost na džamijskom odboru i efendiji Mirsadu Demiroviću da spriječe dalje incidente“, navodi Sadika Kofrc Skenderi, koja je prva objavila slučaj.
Komentari iz zajednice pokazuju duboku frustraciju i osjećaj izdaje.
- „Toliko o braći Albancima. Najbolje je pitati Bošnjake sa Kosova kako se ponašaju prema nama“, stoji u jednom od komentara.
„Ovo nije slučajnost – treba im put za prodaju placeva, sad ga uzimaju pod izgovorom privatne svojine“, dodaje jedan mještanin.
Pojedini građani tvrde da je lokalna vlast, uz pomoć tadašnjih bošnjačkih predstavnika i donatora iz dijaspore, već ranije sredila papire. Međutim, ostaje nejasno zašto džamijski odbor nije ranije pravno zaštitio imovinu, odnosno upisao put na ime džamije ili Opštine.
- „Privatna svojina je ustavom zagarantovana, ali ako put nije uknjižen kao grobljanska parcela, to je propust. Međutim, to i dalje ne daje pravo nekome da zlopotrijebi sistem i blokira zajednički interes“, navodi Mehmed Meša Ćeman.
Fotografije iz Vitomirice pokazuju kapiju groblja i put koji sada izaziva sukobe, podjele i osjećaj bespomoćnosti kod lokalnog bošnjačkog stanovništva.
STAV REDAKCIJE:
Ovo nije samo administrativni problem – ovo je pitanje dostojanstva i odnosa prema manjinama. I dok politički predstavnici u Prištini govore o multietničkom društvu i suživotu, Bošnjaci u Vitomirici se suočavaju sa uzurpacijom i ignorisanjem osnovnih prava.
Trebalo bi postaviti ključno pitanje: Zašto policija štiti uzurpatora, a ne građane koji više od pola vijeka koriste put? Ako se može uzurpirati pristup groblju, šta je sljedeće?