U Srbiji je od početka godine zabilježeno 63 slučaja malih boginja, s najviše slučajeva u Beogradu. Međutim, posebnu zabrinutost izaziva pojava ovog virusa u Novom Pazaru, gdje je zaraza potvrđena kod nevakcinisanog djeteta od samo 16 mjeseci.
Ovaj grad je posebno ugrožen zbog izuzetno niske stope vakcinacije – samo 27,9% mališana je primilo MMR vakcinu, koja štiti od morbila, zaušnjaka i rubeole.
Epidemiolozi upozoravaju da je za efikasan kolektivni imunitet, koji sprečava širenje virusa, neophodno da obuhvat vakcinacije bude preko 95%. U Novom Pazaru, s obzirom na nisku stopu vakcinacije i visoku koncentraciju nevakcinisane djece, postoji realan rizik od izbijanja velike epidemije. Dr Šefadil Spahić, direktor Zavoda za javno zdravstvo u Novom Pazaru, ističe značaj imunizacije i apeluje na roditelje da vakcinišu svoju djecu.
“Brine nas nizak nivo vakcinisane dece. Znamo da su morbile jako kontagiozan virus, koji može da izazove brojne komplikacije. Zato još jednom apelujemo na roditelje da vakcinišu decu i tako ih zaštite. Kod onih kod kojih se pojave prvi znaci bolesti da ih izoluju i odvedu kod lekara”, rekao je Spahić za Euronews Srbija.
Male boginje nisu bezazlena bolest; mogu izazvati ozbiljne komplikacije kao što su upala pluća, zapaljenje moždanih ovojnica i čak smrtni ishod. Situacija je tim ozbiljnija jer se morbile brzo šire među nevakcinisanom populacijom. U Novom Pazaru, koji je bio jedno od žarišta tokom epidemije 2017/2018. godine, zabilježeno je oko 500 slučajeva, s 70% hospitalizacija.
Osim domaćeg rizika, epidemija malih boginja bukti i u susjednim zemljama, dodatno povećavajući opasnost. Stručnjaci upozoravaju da je trenutak za “buđenje” roditelja, te da brza reakcija i vakcinacija mogu spriječiti katastrofalne posljedice.
Popović: Novi Pazar potencijalno žarište
Dr Dragoslav Popović, savetnik za imunizaciju kaže za Euronews Srbija da je Novi Pazar sa malim obuhvatom vakcinisane dece novo potencijalno žarište epidemije.
“Svako mjesto u kojem je obuhvat vakcinisane djece na tako niskom nivou, a postoji cirkulacija virusa u zemlji, je potencijalno žarište. To treba da bude snažan signal roditeljima da vakcinišu svoju djecu”, kaže Popović.
“Dokazano je da su male boginje virusno oboljenje koje se najbrže prenosi u populaciji koja nije zaštićena. Sama bolest je kao ruski rulet. Nikada ne znamo u kom pravcu može da krene. Moram da podsetim da smo tokom prošle epidemije imali 15 smrtnih slučajeva. To su pacijenti koji su premunuli i pored toga što su imali najbolju moguću bolničku negu u akutnoj fazi bolesti”, naveo je Popović.
Podseća da male boginje dovode do brojnih komplikacija od upale pluća, zapaljenja mozga, do smrtnog ishoda. Popović ističe i da virus malih boginja generalno utiče na imunološki sistem deteta.
“Virus malih boginja u velikoj meri briše sav prethodni imunitet koji je dete dobilo tako što je preležalo bolest ili je imunitet steklo vakcinacijom. Znači, dovodi vas u situaciju da ste ponovo izuzetno osetljivi na bilo koju drugu virusnu ili bakterijsku infekciju za koje ste mislili da ste zaštićeni”, rekao je on.
